ख्

ख् कारः

उच्चारणम्

अस्य उच्चारणस्थानंकण्ठःअस्ति । व्यञ्जनवर्णेषु कवर्गस्य द्वितीयः वर्णः ।” कादयो मावसानाः स्पर्शाः ।स्पृष्टं प्रयतनं स्पर्शानाम्”। सि० कौ० । एषः महाप्राणवर्णः अस्ति ।

नानार्थाः

“खं स्वसंविदि व्योमनीन्द्रिये। शून्ये बिन्दौ सुखे खस्तु सूर्ये॥” – हेमकोशः

1. आकाशः
2. शून्यम्
3. बिन्दुः
4. सुखम्
5. सूर्यः

“खमिन्द्रिये पुरे क्षेत्रे शून्ये बिन्दौ विहायसि। संवेदने देवलोके शर्मण्यपि नपुंसकम्”- मेदिनीकोशः

1. इन्द्रियम्
2. पुरम्
3. क्षेत्रम्
4. स्वर्गः
5. संवेदना
6. अनुभवः
7. अभ्रकः
8. कर्म (कार्यम्)
9. लग्नात् दशमराशिः
10. ब्रह्मा