करौलीमण्डलम्
करौलीमण्डलं (फलकम्:Lang-hi, फलकम्:Lang-en) राजस्थानराज्ये स्थितं किञ्चन मण्डलम् अस्ति । अस्य मण्डलस्य केन्द्रमस्ति करौलीनमकं नगरम् ।
भौगोलिकम्
करौलीमण्डलस्य विस्तारः ५५३० चतुरस्रकिलोमीटर्मितः अस्ति । अस्य मण्डलस्य पूर्वे धौलपुरमण्डलं, पश्चिमे सवाई माधोपुरमण्डलम्, उत्तरे दौसामण्डलं, दक्षिणे मध्यप्रदेशराज्यम् अस्ति । अस्मिन् मण्डले ६२.४५ मिल्लीमीटर्मितः वार्षिकवृष्टिपातः भवति । अस्मिन् मण्डले चम्बल इत्येषा नदी प्रवहति ।
जनसङ्ख्या
२०११ जनगणनानुगुणं करौलीमण्डलस्य जनसङ्ख्या १२०५६३१ अस्ति । अस्मिन् मण्डले प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर्मिते २१८ जनाः वसन्ति अर्थात् अस्य मण्डलस्य जनसङ्ख्यासान्द्रता प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर् २१८ जनाः । २००१-२०११ दशके अस्मिन् मण्डले जनसङ्ख्यावृद्धिः २०.५७% आसीत् । अत्र पुं-स्त्री अनुपातः १०००-८५८ अस्ति । अत्र साक्षरता ६२.७४ % अस्ति ।
वीक्षणीयस्थलानि
अस्मिन् मण्डले बहूनि प्रसिद्धानि वीक्षणीयस्थलानि सन्ति । तानि -
- कैलादेवीमन्दिरम्
- मदन-मोहनमन्दिरम्
- श्री महावीरजी मन्दिरम्
- श्री अञनीमातामन्दिरम्
- मेहन्दीपुर बालाजीमन्दिरम्
- तिमनगृह किला
- मण्डरायल किला
- रावल महल्